Nowości bibliograficzne

Autorzy oceniali skuteczność i bezpieczeństwo stosowania preparatu Chizukit (Hadas, Izrael) złożonego z wyciągu z jeżówki, sporządzonego z ziela Echinacea purpurea i korzeni E. angustifolia (50 mg/ml), wyciągu z propolisu (50 mg/ml) i roztworu witaminy C (10 mg/ml) u dzieci narażonych na zakażenia górnych dróg oddechowych. W randomizowanych, z podwójnie ślepą próbą, kontrolowanych placebo i wieloośrodkowych badaniach klinicznych uczestniczyło 430 dzieci w wieku od 1-5 lat, podzielonych na dwie grupy. Do grupy badanej (Chizukit) zakwalifikowano 160 dzieci, a do grupy kontrolnej (placebo) 168 dzieci. Badania prowadzono w okresie jesienno-zimowym (od października do marca) w 10 szpitalach pediatrycznych w Tel Avivie. Preparat, względnie placebo, podawano dzieciom w wieku 1-3 lat w ilości 5 ml, a w wieku 4-5 lat w ilości 7,5 ml dwa razy dziennie przez okres 12 tygodni. W czasie zakażenia preparat podawano 4 razy dziennie.

Badania wykazały, że w grupie placebo liczba zakażeń u dzieci wynosiła 308, a w grupie leczonej 138 (o 55% mniej). Dzieci w grupie placebo były chore przez 1040 dni, a w grupie leczonej przez 423 dni (o 59% krócej). Poza tym liczba dni z gorączką u dzieci z grupy placebo wynosiła średnio 5,4, a u dzieci leczonych 2,1 (o 62% mniej). Wszystkie wyniki badań okazały się statystycznie znamienne. Warto dodać, że częstość występowania zakażeń górnych dróg oddechowych u dzieci otrzymujących preparat Chizukit była o 50% mniejsza, ostrych zapaleń ucha środkowego o 68% mniejsza, zapalenia płuc o 66% mniejsza oraz zapalenia gardła i migdałków podniebiennych o 60% mniejsza w porównaniu do grupy placebo.

Na tej podstawie można było przyjąć, że preparat Chizukit, zawierający substancje podwyższające odporność, występujące w wyciągach z jeżówki i propolisu oraz w postaci witaminy C, odznacza się wyraźnymi właściwościami zapobiegającymi powstawaniu zakażeń górnych dróg oddechowych u dzieci w okresie jesienno-zimowym.

Badania farmakologiczne miały na celu określenie właściwości immunomodulujących olejku eterycznego otrzymanego z korzeni imbiru ( Zingiber officinale Roscoe). W badaniach in vitro stwierdzono, że olejek imbirowy w stężeniu 10 ng/ml w znacznym stopniu hamuje namnażanie limfocytów T (o 27%), obniża ogólną liczbę limfocytów T (o 43%), limfocytów T pomocniczych (o 74%) i powoduje wzrost liczby limfocytów T supresorowych (o 43%). Poza tym olejek imbirowy w stężeniu 10 ng/ml hamuje wytwarzanie przez makrofagi otrzewnowe czynnika martwicy nowotworu (TNFα) o około 57%. Działanie to było porównywalne z działaniem deksametazonu (syntetycznego glikokortykosteroidu o silnym działaniu przeciwzapalnym) w dawce 10 μM.

Badania in vivo na myszach wykazały ponadto, że dawki w granicach 0,1-0,5 g/kg osłabiały nadwrażliwość typu późnego indukowaną przez 2,4-dinitro-1-fluorobenzen w granicach 20-46%, a także hamowały obrzęk ucha wywołany miejscowym działaniem tej substancji o około 34%. Dla porównania deksametazon w dawce 0,005 g osłabiał nadwrażliwość typu późnego w granicach 62-82% i hamował obrzęk ucha o około 32%. Wszystkie wyniki badań odznaczały się znamiennością statystyczną.

Na podstawie przeprowadzonych badań autorzy sugerują, że olejek imbirowy może być wykorzystany w praktyce do leczenia przewlekłych stanów zapalnych i chorób autoimmunologicznych.

Osteoporoza występująca u kobiet po menopauzie jest częstą chorobą metaboliczną kości i charakteryzuje się szybkim ubytkiem mineralnej tkanki kostnej, uszkodzeniem struktur beleczkowatych i zmianami krystalograficznych właściwości depozytu mineralnego kości, co w rezultacie prowadzi do uszkodzenia układu kostnego (złamania) lub powstania gąbczastej tkanki kostnej zlokalizowanej w kręgach, stawach biodrowych i końcowych fragmentach przedramienia.

W medycynie ludowej maka, tj. sproszkowany korzeń rośliny Lepidium meyenii rosnącej w Andach peruwiańskich na wysokości powyżej 4000 m, od dawna używana jest w celu łagodzenia objawów pomenopauzalnych.

Autorzy do badań na zwierzętach użyli wyciągu etanolowego z korzeni omawianej rośliny. Wyciąg podawano samicom szczurów z usuniętymi chirurgicznie jajnikami (po zabiegu owariektomii) w dawce 240 mg/kg drogą doustną przez 28 tygodni. Jako kontrole służyły samice szczurów po owariektomii, które nie otrzymywały wyciągu i zwierzęta nie poddane zabiegowi usunięcia jajników.

Wyniki badań wykazały jednoznacznie, że podawanie maki powoduje wyraźny przyrost masy kostnej, przywraca normalną strukturę kości i zwiększa zawartość wapnia w tkance kostnej. Dla przykładu objętość kości udowej po 28 tygodniach doświadczenia u zwierząt otrzymujących makę wzrosła o 8,3%, a jej średnica powiększyła się o 6% w porównaniu do zwierząt po owariektomii nie otrzymujących tego preparatu. W tym samym czasie poziom wapnia w kolcu lędźwiowym powiększył się o 19,1% w porównaniu do zwierząt nie otrzymujących maki. Poza tym zwierzęta po owariektomii, którym podawano makę, odpowiadały parametrycznie, jeżeli chodzi o układ kostny, zwierzętom nie poddanym zabiegowi usunięcia jajników.

Na tej podstawie można przyjąć, że podawanie dużych dawek maki przez odpowiednio długi czas kobietom w okresie pomenopauzalnym, pozwala na całkowite zabezpieczenie przed usuwaniem estrogenów z organizmu i utrzymanie gęstości mineralnej, a także parametrów biomechanicznych, biochemicznych i histopatologicznych kości na normalnym poziomie fizjologicznym.

Wybór i opracowanie

Prof. dr hab. Bogdan Kędzia