Szanta zwyczajna ( Marubium vulgare L.) – roślina lecznicza o wielokierunkowym działaniu farmakologicznym

1. http://pl.wikipedia.org./wiki/Szanta_zwyczajna. (Tekst z dnia 23.02.2007). 2. http://dieta-metaboliczna.com/szantazwyczajna%20.htm (tekst z dnia 23.02.2007). 3. http://health.enotes.com/alternative-medicine-encyclopedia/horehound. (Tekst z dnia 23.02.2007). 4. Bremness L.: Wielka encyklopedia ziół. Wiedza i życie, Warszawa 1991, 92. 5. Andersen-Parrado P.: Horehound: this ´old dog´ knows some neat tricks. 1997. http://www.findarticles.comp/p/articles/mi-mOFKA/is_n4_v59/ai_19273653. (Tekst z dnia 23.02.2007). 6. Podbielkowski Z.: Słownik roślin użytkowych. PWRiL, Warszawa 1985, 349. 7. http://en.wikipedia.org/wiki/marrubium. (Tekst z dnia 23.02.2007). 8. Poprzędzki W.: Ziołolecznictwo, SPAR, Warszawa 1989, 175. 9. Seitz P.: Apteka ogrodowa. Multico. Warszawa 1993, 51. 10. Mayer J.G. i wsp.: Zioła Ojców Benedyktynów. Świat Książki, Warszawa 2004, 129. 11. Lewkowicz-Mosiej T.: Domowe porady ziołowe. Świat Książki, Warszawa 2006, 232. 12. Podlech D.: Rośliny lecznicze. Muza SA., Warszawa 1997, 178. 13. Schaffner W.: Rośliny lecznicze, chemizm, działanie, zastosowanie. Multico, Warszawa 1996, 162. 14. Sarwa A.J.: Tajemnice czterystu ziół. Karat, Tarnów 1995, 408. 15. Gruenwald J.: PDR for Herbal Medicines. Medical Economics, Company Montvale, New Jersey 2000, 401. 16. Broda B., Mowszowicz J.: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. PZWL, Warszawa 1985, 580. 17. Hoffmann D.: Natura i zdrowie. Zioła, Pascal, London 1996, 112. 18. Formanowiczowa H., Kozłowski J.: Nasiona gatunków z rodziny wargowych ( Labiatae) - szanta zwyczajna ( Marrubium vulgare L.). Herba Pol. 1966, 12, 123. 19. Nowiński M.: Dzieje upraw roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa 1980, 146. 20. Rumińska A.(red): Poradnik plantatora ziół. PWRiL, Warszawa 1991, 376. 21. Rumińska A., Ożarowski A.(red): Leksykon roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa 1990, 481. 22. Bruneton J.: Pharmacognosy. Phytohemistry. Medicinal Plants, Lavoisier Londres, Paris, New York 1999, 650. 23. Newal C.A. i wsp.: A Guide for Healthcare Professionals. Herbal Medicine, The Pharmaceutical Press, London, 1996, 165. 24. Martin-Nizard F. i wsp.: Natural phenylopropanoids inhibit lipoprotein-induced endothelin-1 secretion by endothelial cells. J. Pharm. Pharmacol. 2004, 56, 1607. 25. Roth L. i wsp.: Giftpflanzen Pflanzengifte. Nikol. Hamburg 1994, 487. 26. Martin-Nizard F. i wsp.: Natural phenylopropanoids protect endothelial cells against oxidized LDL-induced cytotoxity. Planta Med. 2003, 69, 207. 27. Kowalewski Z., Matławska J.: Flavonoid compounds in the herb of Marrubium vulgare L. Herba Pol. 1978, 24, 183. 28. Ożarowski A.: Ziołolecznictwo - poradnik dla lekarzy. PZWL, Warszawa 1982, 179. 29. Wawrzyniak E.: Leczenie ziołami - kompendium fitoterapii. I.W.Z.Z., Warszawa 1992, 464. 30. Borkowski B.(red).: Rośliny lecznicze w fitoterapii. Inst. Rośl. i Przetw. Ziel., Poznań, 1994, 396. 31. Kączkowski J.: Biochemia roślin. PWN, Warszawa 1982, T.1, 349, 1985; T.2, 114. 32. Siemion J.Z.: Biostereochemia. PWN, Warszawa 1985, 311. 33. Kopcewicz J., Lewak S. (red): Fizjologia roślin. PWN, Warszawa 2005, 365. 34. Rodrigues C.A. i wsp.: An improve extraction of marrubium from Marrubium vulgare. Chromatographia. 1998, 47, 449. 35. Knoss W., Zapp J.: Acumulation of furanic labdane diterpens in Marrubium vulgare and Leonurus cardiaca. Planta Med. 1998, 64, 357. 36. Kohlmünzer S.: Farmakognozja. PZWL, Warszawa 2000, 309, 341. 37. Strzelecka H., Kowalski J.: Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN, Warszawa 2000, 645. 38. Różański H., 2007. Naturalne substancje anaboliczne. http://luskiewnik.strefa.pl/fitosterole/sterole/pages/p6.htm (tekst z dnia, 23.02.2007). 39. Wolski i wsp.: Rzepień pospolity ( Xanthium strumarium L.) - analiza steroli i triterpenów. Postępy Fitoterapii 2006, 7, 170. 40. Khanavi M. i wsp.: Chemical composition of essential oils of Marrubium parviflorum Fish.& C. A. Mey and Marrubium vulgare L. from Iran. Flav. Fragr. J. 2005, 20, 324. 41. Baher Nik Z. i wsp.: Essential oil of Marrubium cuneatum Russell and its secretory elements. Flav. Fragr. J. 2004, 19, 233. 42. Nagy M., Svajdlenka E.: Comparison of essential oils from Marrubium vulagre L. and M. peregrinum L. J. Essent. Oil Res. 1998, 10, 585. 43. Bal Y. i wsp.: Composition of essential oil of Marrubium parviflorum Fisch. et Mey. ssp. oligodon (Boiss.) Seybold. J. Essent. Oil Res. 1999, 11, 300. 44. Lazari D.M. i wsp.: Essential oils of Marrubium velutinum Sm. and Marrubium peregrinum L., growing wild in Greece. Flav. Fragr. J. 1999, 14, 290. 45. Sahpaz S. i wsp.: Isolation and pharmacological activity of phenylpropanoid esters from Marrubium vulgare. J Ethnopharmacol. 2002, 79, 389. 46. Bown D.: Wielka encyklopedia ziół, Muza S.A., Warszawa 1999, 308. 47. Ożarowski A. i wsp.: Leki roślinne - informator. Herbapol, Warszawa, 1978, 203. 48. http://www.nml.nih.gov/medlineplus/druginfo/natural/patient-whithorehound.html., (tekst z dnia, 23.02.2007). 49. Karnik C.R.: Pharmacological Standards of Herbal Plants. 1994, Vol. 1, 235; Vol. 2, 140. 50. Nadkarni K.M.: Indian Materia Medica. Popular Prakashan Put. Ltd., Bombay 1976, 771. 51. http://www.herbaflos.com/baza_ziolo.php?id=221, (tekst z dnia, 23.02.2007). 52. VanderJagt T.J. i wsp.: Comparison of the total antioxidant content of 30 widely used medicinal plants of New Mexico. Life Sci. 2002, 70, 1035. 53. Herrera-Arellano A. i wsp.: Clinical trial of Cecropia obtusifolia and Marrubium vulgare leaf extracts on blood glucose and serum lipids in type 2 diabetics. J. Phytomed. 2004, 11, 561. 54. Schlemper V. i wsp.: Antispasmodic effects of hydroalcoholic extract of Marrubium vulgare on isolated tissues. Phytomed. 1996, 3, 211. 55. Ożarowski A., Jaroniewski W.: Rośliny lecznicze i ich zastosowanie, IWZZ, Warszawa 1987, 365. 56. Wagner H., Bladt S.: Plant Drug Analysis, Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg-New York 2001, 92. 57. Saleh M.M., Glombitza K.W.: Volatile oil of Marrubium vulgare and its anti-schistosomal activity. Planta Med., 1989, 55, 105. 58. Matławska I. (red.): Farmakognozja. AM, Poznań 2005, 214. 59. El Bardai S. i wsp.: Comparative study of the antihypertensive activity of Marrubium vulgare and of the dihydropyridine calcium antagonist amlodipine in spontaneously hypertensive rat. Clin. Exp. Hypertens. 2004, 26, 465. 60. El Bardai S. i wsp.: Pharmacological evidence of hypotensive activity of Marrubium vulgare and Foeniculum vulgare in spontaneously hypertensive rat. Clin. Exp. Hypertens., 2001, 23, 329. 61. El Bardai S. i wsp.: Characterisation of marrubenol, a diterpene extracted from Marrubium vulgare, as an L-type calcium channel blocker. Br. J. Pharmacol. 2003, 140, 1211. 62. El Bardai S. i wsp.: The vasorelaxant activity of marrubenol and marrubin from Marrubium vulgare. Planta Med. 2003, 69, 75. 63. Novaes A.P. i wsp.: Preliminary evaluation of the hypoglycemic effect of some Brazilian medicinal plants. Therapie. 2001, 56, 427. 64. Roman R.R. i wsp.: Hypoglycemic effect of plants used in Mexico as antidiabetics. Arch. Med. Res. 1992, 23, 59. 65. http://www.centerchem.com/PDFs/Marrubium%20AO%20Product%20Literature%205704.pdf, (tekst z dnia, 23.02.2007). 66. De Souza M.M. i wsp.: Analgesic profile of hydroalkoholic extract obtained from Marrubium vulgare. Phytomedicine 1998, 5, 103. 67. Meyre-Silva C. i wsp.: Analgesic potential of marrubin derivatives, a bioactive diterpene present in Marrubium vulgare ( Lamiaceae). Il Farmaco. 2005, 60, 321. 68. De Jesus R.A. i wsp.: Analysis of antinociceptive properties of marrubin isolated from Marrubium vulgare. Phytom. 2000, 7, 111. 69. Macku J., Krejca J.: Atlas roślin leczniczych, Ossolineum, Wrocław-Warszawa 1989, 286. 70. Biegański J.: Ziołolecznictwo, (Wyd.) Jemiołkowski i Evert Sp. z o.o., Łódź 1949, 130. 71. Ożarowski A.: Wątroba - zapobieganie chorobom i leczenie sposobami naturalnymi. Portal Farmaceutyczno-Medyczny Pl S.A., Warszawa 2006, 45. 72. Kowalewski Z.: (red.) Farmakognozja - leki roślinne. AM Poznań 1997, 141. 73. Wichtl M.: (red.) Herbal Drugs and Phytopharmaceuticals. Medpharm, Boca Raton, Am. Arbor, London, Tokyo 1994, 317.