Zeszyt prac reumatologicznych ukazuje się w roku sześćdziesiątych urodzin prof. zw. dr hab. n. med. Eugeniusza Józefa Leszka Kucharza z Katowic. Urodził się 4 stycznia 1951 r. w Katowicach. Jest jedynym dzieckiem Bożeny Haliny (z Hadrysiów) i Józefa Kucharzów. W rodzinnym mieście ukończył szkołę podstawową i średnią, uzyskując w 1968 r. świadectwo dojrzałości w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika. Znalazł się wtedy na liście najlepszych maturzystów województwa katowickiego. W latach 1968-1974 studiował na Wydziale Lekarskim Śląskiej Akademii Medycznej, uzyskując dyplom lekarza z wyróżnieniem. Po studiach rozpoczął pracę w Katedrze i Zakładzie Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej znajdującym się w nowo utworzonym Wydziale Farmaceutycznym. Równocześnie kształcił się jako lekarz w II Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala Miejskiego Nr 1 w Sosnowcu. Stopień doktora nauk medycznych uzyskał w 1978 r. na Wydziale Lekarskim macierzystej uczelni. W 1982 r. został p.o. kierownika Katedry i Zakładu Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej, a w 1984 r. po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego został kierownikiem tej placówki. Tytuł docenta otrzymał w 1985 r. W latach 1986-1988 przez trzy lata pracował w Arthritis Center Medical College of Wisconsin w Milwaukee (USA). Po powrocie do Polski od lutego 1989 r. był asystentem w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym Nr 1 w Tychach, a od października 1989 r. adiunktem IV Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Śląskiej Akademii Medycznej. W 1992 r. uzyskał stanowisko profesora nadzwyczajnego, w 1994 r. tytuł profesora, a w 2000 r. stanowisko profesora zwyczajnego. W 1996 r. objął kierownictwo IV Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, która na Jego wniosek została przemianowana na Katedrę i Klinikę Chorób Wewnętrznych i Reumatologii. Od 1 marca 2000 r. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii ma siedzibę w Katowicach. Uzyskał specjalizacje w zakresie diagnostyki laboratoryjnej (1977 r.) chorób wewnętrznych (I stopień w 1978 r., II stopień 1985 r.), reumatologii (2000 r.) i angiologii (2003 r.).

Dorobek naukowy profesora Eugeniusza J. Kucharza obejmuje 56 książek i rozdziałów do książek, 266 publikacji oryginalnych, 231 prac poglądowych i kazuistycznych, 158 publikacji z zakresu historii medycyny. Wykaz publikacji uzupełnia ponad 560 komunikatów zjazdowych, ogłoszonych w materiałach konferencji i kongresów, liczne sprawozdania, artykuły publicystyczne, prace popularno-naukowe oraz recenzje ogłaszane drukiem w polskiej i zagranicznej prasie naukowej.

Do najważniejszych publikacji w dorobku Profesora należy obszerna monografia The Collagens: biochemistry and pathophysiology, która ukazała się w 1992 r. w Nowym Jorku i Berlinie. Jest to pierwsza w świecie monografia o białkach kolagenowych napisana dla lekarzy, a więc obejmująca oprócz omówienia biochemii tych białek, szeroko podane zagadnienia fizjopatologii i znaczenia dla patogenezy i terapii chorób.

Od wielu lat jest współautorem wiodących polskich podręczników. W 1995 r. napisał rozdział do trzytomowego podręcznika Choroby wewnętrzne pod redakcją Andrzeja Wojtczaka. Jest współautorem podręcznika Interna wydanego pod redakcją Włodzimierza Januszewicza i Franciszka Kokota (wyd. I 2002 r., wyd. II 2006 r.). Kilka rozdziałów wyszło spod Jego pióra do podręcznika Choroby wewnętrzne wydanego pod redakcją Andrzeja Szczeklika (wyd. I 2006 r., wyd. II 2010 r., wyd. III 2011 r.). Jest współautorem wersji skróconej tego podręcznika (Choroby wewnętrzne. Kompendium Medycyny Praktycznej, wyd. I 2009, wyd. II 2010, wyd. III 2011). W Wielkiej Internie wydanej w 2010 r. jest autorem kilku rozdziałów dotyczących reumatologii (tom 9, pod red. Mariusza Puszczewicza). W wydanym w 2010 r. podręczniku Medycyna rodzinna (red. Andrzej Steciwko) napisał wszystkie rozdziały dotyczące reumatologii dorosłych. Jest także autorem rozdziałów w podręcznikach specjalistycznych, m.in. Reumatologii klinicznej wydanej pod redakcją Ireny Zimmermann-Górskiej (2008 r.) oraz jest współautorem drugiego wydania podręcznika Patofizjologia kliniczna (pod red. Barbary Zahorskiej-Markiewicz i Ewy Małeckiej-Tendery, 2009 r.), a także złożone do druku „Vademecum Medycyny Wewnętrznej” (pod red. Jana Duławy).

W latach 2004-2007 ukazała się seria akademickich podręczników medycznych zainicjowana przez profesora Eugeniusza J. Kucharza, a wydana przez Wydawnictwo Lekarskie PZWL pod nazwą Złota Seria Interny Polskiej. Ukazywała się ona z okazji stulecia Towarzystwa Internistów Polskich. Każda z pozycji serii (ponad 10 książek) posiada przedmowę napisaną przez Profesora.

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest autorem i redaktorem szeregu przekładów książek medycznych z języka angielskiego, m.in. Współczesna terapia chorób wewnętrznych (pod red. Q. Ewald G.A., McKenzie C.R. 1997 r.), Choroby wewnętrzne (pod red. Axford J. 1998 r.), Interesujące przypadki internistyczne (Toy E.C., Patlan J.T. jr., Faustinella F., Cruse S.E., 2009 r.). Był tłumaczem rozdziałów m.in. Biochemii Harpera (wyd. polskie 1994 r., 1998 r., 2002 r., 2008 r.), rozdziału MSD Manual – Podręcznik diagnostyki i terapii (I wydanie polskie, 1995 r.), Podręcznika medycyny klinicznej opartej na zasadach EBM, (Katz J.N., Patel C.B., Aslam M.K. 2009 r.). Z języka niemieckiego przetłumaczył rozdział w książce: Diagnostyka laboratoryjna, (pod red. B. Neumeistera, I. Besenthala, H. Liebicha, 2001 r.).

Szczególnym wydawnictwem, jakie wyszło spod Jego pióra jest obszerny esej noszący tytuł Człowiek jest drogą medycyny, będący listem otwartym ogłoszonym z okazji stulecia Towarzystwa Internistów Polskich. Jest to wnikliwa analiza problemów rozwoju medycyny wewnętrznej na tle kierunków rozwojowych nauk medycznych i praktyki lekarskiej. Została ona wydana w języku polskim, angielskim i rosyjskim. Jest także współautorem monografii m.in.: Chirurgia naczyń w zarysie (pod red. Krzysztofa Ziaji i Tomasza Urbanka 2006 r.), Enbrel: zastosowanie kliniczne (pod red. Jacka Szechińskiego 2008 r.) oraz Reumatologia 2010/2011 (pod red. Piotra Wilanda 2011 r.).

Pracę naukową profesor Eugeniusz J. Kucharz rozpoczął na trzecim roku studiów w Katedrze Chemii Fizjologicznej (kierownik: prof. Stanisław Jóźkiewicz). Zajmował się doświadczalną nadczynnością i niedoczynnością tarczycy. Z tego okresu pochodzi kilka publikacji, w tym ogłoszona w Endokrinologie praca o wpływie hormonów tarczycy na aktywność 5’-nukleotydazy w tkankach. Będąc studentem piątego roku studiów otrzymał jako pierwszy w Śląskiej Akademii Medycznej indywidualny program studiów i zgodę na rozpoczęcie przygotowywania rozprawy doktorskiej. Zajął się wtedy doświadczalnym zespołem kolagenozopodobnym wywołanym przez przewlekłe podawanie hydralazyny świnkom morskim. Po studiach kontynuował badania w zespole kierowanym przez prof. Mariana Drożdża. Ich wynikiem była rozprawa doktorska dotycząca zaburzeń metabolizmu kolagenu w doświadczalnym zespole kolagenozopodobnym. W tym czasie opublikował opis skutecznej metody wywoływania zespołu kolagenozopodobnego oraz wykazał, że u zwierząt z tym zespołem dochodzi do upośledzenia dojrzewania kolagenu, wysuwając hipotezę o upośledzeniu aktywności oksydazy lizylowej przez hydralazynę. Kilka lat po ogłoszeniu tej obserwacji w Experimental Pathology została ona potwierdzona, z imiennym powołaniem się na polski priorytet przez uczonych japońskich. Uczestniczył również w badaniach nad wpływem gazowych substancji toksycznych na metabolizm tkanki łącznej.

W dalszych latach kontynuował prace badawcze metabolizmu tkanki łącznej w modelach doświadczalnych chorób i badaniach klinicznych. Zajmował się m.in. metabolizmem tkanki łącznej w okresie ciąży i po porodzie, u chorych na zawał serca, badał rytm dobowy zmian aktywności peptydazy kolagenowej w surowicy krwi i tkankach szczura, wpływ niesteroidowych leków przeciwreumatycznych na metabolizm tkanki łącznej i stan wątroby w hodowli tkankowej in vitro, wpływ fluoru i innych substancji na przemiany kolagenu, glikozoaminoglikanów i glikoproteoidów.

Dużo uwagi poświęcił regulacji procesu włóknienia wątroby badanego w modelach zwierzęcych i u chorych na marskość wątroby lub jej zapalenie. Wykazał odmienną dynamikę syntezy i rozpadu kolagenu w wątrobie włókniejącej, sugerując, że „nienadążanie” degradacji nad syntezą jest punktem zwrotnym przejścia odwracalnego uszkodzenia wątroby w proces nieodwracalny. Praca ta ogłoszona w Connective Tissue Reseach była często cytowana. Badał też oddziaływanie kolagen-glikozoaminoglikany w procesie włóknienia. Jest współtwórcą modyfikacji metody oznaczania hydroksyproliny. Metoda ta nieoczekiwanie dla jej autorów znalazła szerokie zastosowanie w biochemii roślin i jest często cytowana w wiodących czasopismach botanicznych. Jest współtwórcą metody oznaczania hydroksylizyny i katepsyny kolanolitycznej.

W okresie pracy w Medical College of Wisconsin pracował w zespole kierowanym przez prof. Daniela McCarty’ego jr. w grupie prof. Jamesa S. Goodwina. Zajmował się m.in. aktywacją limfocytów u chorych na toczeń rumieniowaty układowy wykazując m.in. upośledzenie drogi wapniowej transdukcji sygnału receptorowego w tych komórkach i częściowe zmniejszenie tego defektu w wyniku działania litu in vitro. Ogłosił metodę oznaczania inhibitora interleukiny-2 oraz wykazał zwiększenie aktywności tego inhibitora w surowicy chorych na toczeń rumieniowaty układowy. Wykazał także, że hydralazyna powoduje zwiększone wiązanie przeciwciał do limfocytów. Prace te były przez kilka lat cytowane w wiodących monografiach na temat tocznia rumieniowatego układowego.

Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych zajął się tematyką kliniczną (w latach 1989-1995 pod kierunkiem prof. Gerarda Jonderko). W pracach klinicznych zajmował się m.in. zmianami narządowymi u chorych na twardzinę układową, wykazując m.in. korzystny wpływ podawania erytromycyny jako antagonisty motyliny na opróżnianie żołądka, zaburzenia motoryki pęcherzyka żółciowego, zwiększone stężenie prolaktyny oraz zaburzenia funkcji poznawczych w chorych na twardzinę. Opisał występowanie choroby Behçeta w Polsce, uczestniczył w pracach nad patofizjologią zaburzeń czynności tarczycy (m.in. wpływ na metabolizm kolagenu, nadciśnienie tętnicze, powstawanie wolnych rodników), badał metabolizm lipidowy w układowych chorobach tkanki łącznej i czynniki regulujące angiogenezę.

Profesor posiada znaczący dorobek w zakresie historii medycyny. Głównym kierunkiem Jego prac w tym zakresie są zapomniane polskie odkrycia w naukach medycznych. Kilka prac, ogłoszonych m.in. w czasopismach Lancet, Journal of Laboratory and Clinical Medicine, Materia Medica Polona dotyczyło priorytetu Edmunda Biernackiego w odkryciu odczynu opadania krwinek czerwonych. Prace te ogłoszone w języku angielskim i francuskim doczekały się kilku komentarzy. W 1992 r. przypomniał na łamach czasopisma Lancet zapomniany priorytet Michała Lityńskiego w odkryciu pierwotnego hiperaldosteronizmu. Później ogłosił bardziej obszerną biografię tego uczonego. Publikacja w Lancecie spowodowała, iż Norman Kaplan – autor monumentalnej monografii dotyczącej nadciśnienia tętniczego poprosił profesora Eugeniusza J. Kucharza o oryginał pracy Michała Lityńskiego i od 8 wydania monografii Hypertension można znaleźć w niej wzmiankę o priorytecie Polaka w odkryciu choroby znanej powszechnie jako zespół Conna. Wiele uwagi poświęcił wybitnym internistom. Ogłaszał na łamach Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej biografie lekarzy odznaczonych Medalem Towarzystwa Internistów Polskich. Pisał o zasługach Odona Bujwida, Witolda Eugeniusza Orłowskiego, Walerego Jaworskiego, Edwarda Szczeklika i Nanny Svartz. Istotną zasługą profesora Eugeniusza J. Kucharza jest ogłaszanie większości prac historycznych w języku angielskim w renomowanych czasopismach. Jest to niezwykle ważne dla propagowania osiągnięć polskiej medycyny w świecie. Szkice biograficzne m.in. Ludwika Hirszfelda, Odona Bujwida, Witolda Orłowskiego, Wojciecha Oczko, Rafała Czerwiakowskiego, Henryka Jordana, Mściwoja Semerau-Siemianowskiego, Władysława Biegańskiego i Kazimierza Funka ukazały się na łamach Proceedings of Mayo Clinic. W czasopiśmie International Academy of History of Medicine noszącym tytuł Clio Medica ukazały się prace o Józefie Dietlu, a także wspomnienia pośmiertne o Stanisławie Konopce i Stanisławie Szpilczyńskim. Praca o Ludwiku Rydygierze ukazała się w Investigative Urology. W Wissenschaftliche Zeitschrift Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg pisał o Johannesie Placotomusie. W wydawnictwach esperanckich ukazały się Jego prace o Odo Bujwidzie. Publikacje historyczne Profesora ukazały się również w czasopismach wydawanych w różnych krajach. W ukazującym się w Karachi w Pakistanie czasopiśmie Hamdard Medicus ogłosił monografie znanego neuroanatoma polskiego Ludwika Maurycego Hirszfelda. W European Journal of Internal Medicine ukazała się jego praca o mało znanym „greckim bogu medycyny wewnętrznej” – Podelairosie, przedrukowana w biuletynie internistów holenderskich. W roku stulecia Towarzystwa Internistów Polskich ukazała się obszerna książkowa monografia omawiająca życie i zasługi założyciela towarzystwa Antoniego Gluzińskiego. Jest też autorem kilkunastu biogramów do wydawnictw słownikowych, m.in. Polskiego Słownika Biograficznego i Słownika Biograficznego Polskich Nauk Medycznych XX wieku. Z innych osób, o których pisał wymienić należy Hermana Bolesława Fudakowskiego, Józefa Polaka, Hakaru Hashimoto, Húlusi Behçeta, Ignacego Filipa Semmelweisa, Awicennę, Ilię Miecznikowa, Tytusa Chałubińskiego i Eleonorę Reicher. Wspomnieć należy o Jego licznych publikacjach o dziejach nauki o chorobach wewnętrznych, w tym cyklu prac opublikowanych w European Journal of Internal Medicine, a także opracowaniach historii Towarzystwa Internistów Polskich. Ukazały się one także w języku angielskim w czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Wspomnieć należy, iż był inicjatorem i autorem koncepcji graficznej serii znaczków polskich wydanych z okazji stulecia Towarzystwa Internistów Polskich oraz okolicznościowych datowników. Innym nurtem zainteresowań historycznych Profesora są związki literatury z medycyną. Ogłosił kilkanaście opracowań biograficznych znanych pisarzy-lekarzy, m.in. Aleksandra Majkowskiego, Francisa Bretta Younga, Ryszarda Blackmore, Johna Keatsa, Samuela Gartha, Olivera Wendella Holmesa, Axela Munthe, Françoisa Rabelais. Pisał o studenckim ruchu naukowym i organizacjach studenckich działających w XIX wieku, a do najbardziej znaczących prac należy obszerne opracowanie dziejów prasy studentów medycyny (Pióro i lancet), będące unikatową pracą w całej literaturze tematu. Był przez kilka lat autorem Kroniki Śląskiej Akademii Medycznej ogłaszanej na łamach Annales Academie Medicae Silesiensis. Należy również przypomnieć, że ogłasza wspomnienia pośmiertne o znanych osobiście wybitnych lekarzach, w tym swoich nauczycielach, m.in. Stanisławie Jóźkiewiczu, a także lekarzach zagranicznych (m.in. Ericu Bywatersie, Valentinie Aleksandrovnej Nasonovej).

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest promotorem 23 zakończonych doktoratów, 71 razy był recenzentem rozpraw doktorskich, był 10 razy recenzentem w przewodach habilitacyjnych i 10 razy opiniował dorobek w procesie nadawania tytułu profesora. W okresie pracy na Wydziale Farmaceutycznym był 33 razy opiekunem prac magisterskich.

Od wielu lat Profesor związany jest z międzynarodowym ruchem naukowym. Jako student trzykrotnie wygłaszał wykłady na zagranicznych konferencjach naukowych (Kalinin – obecnie Twer 1973 r. i 1974 r.), Pilzno (1973 r.). Zajmując się badaniami metabolizmu tkanki łącznej uczestniczył w kongresach Europejskiej Federacji Badań Tkanki Łącznej w Pradze (1980 r.), Budapeszcie (1984 r.), Białymstoku (1992 r. będąc kierownikiem jednego z bloków tematycznych kongresu) i Davos (1994 r.).

W 1982 r. po raz pierwszy wziął czynny udział w Światowym Kongresie International Society of Internal Medicine (Praga). W 1994 r. w Budapeszcie został wybrany do Komitetu Wykonawczego (Executive Board) International Society of Internal Medicine i od tego czasu uczestniczył we wszystkich Światowych Kongresach Medycyny Wewnętrznej (Manila 1996 r., Lima 1998 r., Cancun 2000 r., Grenada 2002 r., Kyoto 2004 r., Taipei 2006 r., Buenos Aires 2008 r., Melbourne 2010 r.). Wielokrotnie wygłaszał wykłady, w tym plenarne oraz był prowadzącym sesje, w tym sesję inauguracyjną (Manila 1996 r., Lima 1998 r.). W okresie pracy w Komitecie Wykonawczym International Society of Internal Medicine zajmował się wprowadzaniem towarzystw internistów krajów Europy Środkowej i Wschodniej do International Society of Internal Medicine. Od 2004 r. reprezentuje Towarzystwo Internistów Polskich w International Society of Internal Medicine – International Committee. Był też zapraszany jako wykładowca na kursach szkoleniowych organizowanych przez International Society of Internal Medicine (Pärnu 1996 r., Wilno 1997 r., Dubrownik 2000 r.). W uznaniu osiągnięć dla międzynarodowego ruchu internistycznego w roku 2000 podczas Światowego Kongresu Medycyny Wewnętrznej w Cancun otrzymał tytuł członka honorowego International Society of Internal Medicine. Jest to wyróżnienie, które prawie wyłącznie otrzymują byli prezydenci International Society of Internal Medicine lub organizatorzy Światowych Kongresów Internistów.

Na szczególną uwagę zasługują wysiłki profesora Eugeniusza J. Kucharza na rzecz integracji internistów naszego regionu Europy. Brał udział we wszystkich Środkowoeuropejskich Kongresach Medycyny Wewnętrznej (nosiły różne nazwy), począwszy od pierwszego (Grado 1996 r.). W 1997 r. był wiceprezydentem II Mittleuropa Congress of Internal Medicine (Ołomuniec 1997 r.), w następnym roku zorganizował III Central European Congress of Internal Medicine (Wisła 1998 r.) i doprowadził do podpisania przez 11 krajów Deklaracji Współpracy Internistów Europy Środkowej i Wschodniej, zwanej „Deklaracją z Wisły”. Był honorowym prezesem następnych Kongresów tj. w Wiedniu (1999 r.), Bratysławie (2000 r.) i Igalo (2001 r.). Dalsza organizacja kongresów została zaprzestana wobec powstania European Federation of Internal Medicine i zaniku podziałów politycznych w Europie.

W konsekwencji działań integracyjnych w międzynarodowym ruchu medycyny wewnętrznej był zapraszany do wygłaszania wykładów na narodowych konferencjach internistycznych, często pierwszych po wstąpieniu danego kraju do International Society of Internal Medicine. Wygłaszał wykłady plenarne m. in. w Taipei (1996 r. i 1998 r.), Dubrowniku (1998 r.), Belgradzie (1998 r.), Tallinie (1999 r.), Ljubljanie (2001 r.), Mińsku (2001 r.), Chişinău (2006 r. i 2011 r.).

Od 1999 r. uczestniczył czynnie we wszystkich kongresach European Federation of Internal Medicine (Edynburg 2001 r., Berlin 2003 r., Paryż 2005 r., Lizbona 2007 r., Rzym 2008 r., Istambuł 2009 r.). Od 1992 r. jest przedstawicielem Towarzystwa Internistów Polskich w Administrative Council tej federacji (brał czynny udział w posiedzeniach m.in. w Antalyi, Londynie, Kopenhadze, Bratysławie, Dublinie, Amsterdamie, Asker k. Oslo, Lucernie i Bukareszcie). Podczas Kongresu w Paryżu (2005 r.) otrzymał tytuł Honorary Fellow of the European Federation of Internal Medicine. Był też zapraszany do wygłaszania wykładów plenarnych podczas Europejskich Kongresów Medycyny Wewnętrznej m.in. w Paryżu (2005 r.), Lizbonie (2007 r.), Rzymie (2008 r.) i Atenach (2011 r.). W 2009 r. został zaproszony do wygłoszenia wykładu plenarnego na XX Kongresie Rosyjskiego Towarzystwa Medycyny Wewnętrznej w Moskwie. Został też wyróżniony Medalem Stulecia Rosyjskiego Towarzystwa Medycyny Wewnętrznej.

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest inicjatorem i organizatorem Polsko-Słowackich Konferencji Internistycznych, najdłużej organizowanej naukowej imprezy cyklicznej internistów dwóch krajów. Konferencje odbywają się od 2000 r. naprzemiennie w Polsce i Słowacji. Ze strony słowackiej organizatorami są Ivan Ďuriš, Jan Murin, Andrej Dukat. W latach 1993-2002 organizowane były Polsko-Czeskie Dni Internistyczne, Profesor uczestniczył czynnie we wszystkich tych konferencjach i był organizatorem kilku spotkań. Zorganizował też Pierwsze Polsko-Litewskie Dni Internistyczne (Katowice, 2006 r.), ale nie były one kontynuowane. Wspomnieć należy, że Słowackie Towarzystwo Medycyny Wewnętrznej (Ustroń 2000 r.) i Czeskie Towarzystwo Lekarskie im. J.E. Purkyne’go wraz z Czeskim Towarzystwem Medycyny Wewnętrznej (Zlin 2001 r.) nadały Mu tytuł członka honorowego.

Profesor od lat studiów związany jest z organizacją ruchu naukowego. W latach studenckich stal na czele Koła Naukowego przy Katedrze Chemii Fizjologicznej, wchodził w skład Zarządu Studenckiego Towarzystwa Naukowego, brał udział w organizacji XI, XII, XIII i XIV Uczelnianej Konferencji Naukowej, Międzynarodowej Studenckiej Konferencji Naukowej Tarczyca (Katowice 1973 r.) oraz był inicjatorem i organizatorem Międzynarodowej Konferencji nt. Biochemii i Patofizjologii Tkanki Łącznej „Intertecon” (Katowice 1974 r.). Otrzymał wyróżnienie na XV Ogólnopolskiej Konferencji Studenckich Towarzystw Naukowych „Symposium Medicum” (Poznań 1974 r.) oraz dwukrotnie nagrody na konferencjach uczelnianych. Był delegatem Śląskiej Akademii Medycznej na I i II Kongres Studenckiego Ruchu Naukowego (Warszawa 1974 r., Katowice 1978 r.).

Po studiach uczestniczył m.in. w programie badawczym „Związki o wysokiej aktywności biologicznej” koordynowanym przez Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. W ramach tego programu był sekretarzem komitetu organizacyjnego I i IV Konferencji (Wisła 1977 r., Ustroń 1980 r.). Podczas pierwszej konferencji wydawał gazetkę pod nazwą Katecholamina. W latach 1975-1985 uczestniczył czynnie we wszystkich zjazdach Polskiego Towarzystwa Biochemicznego (XIII Zjazd Toruń 1975 r., XIV – Lublin 1976 r. , XV – Gdańsk 1977 r., XVI – Łódź 1978 r., XVII – Warszawa 1980 r., XVIII – Wrocław 1981 r., XIX – Szczecin 1983 r., XX – Olsztyn 1984 r., XXI – Kraków 1985 r.) oraz V i VI Zjazdach Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej (Poznań 1976 r., Szczecin 1979 r.). W 1983 r. wziął udział po raz pierwszy w XXVIII Zjeździe Towarzystwa Internistów Polskich w Poznaniu.

Jest lub był członkiem kilku innych towarzystw naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (od 1974 r.), Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej (1975-1986), Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (1975-1986), Polskiego Towarzystwa Lekarzy Katolickich (wice-przewodniczący Oddziału Śląskiego 1996-1999), Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny (członek od 1977 r., członek Głównej Komisji Rewizyjnej 1981-1984, wice-przewodniczący Oddziału Śląskiego 1978-1985, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Konferencji „Dzieje nauk farmaceutycznych” – Katowice 1979 r. oraz XIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny – Katowice 1982 r.), Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (wice-przewodniczący Oddziału Śląskiego 1996-1999), Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (wice-przewodniczący Oddziału Śląskiego 1999-2002), był członkiem założycielem Oddziału Śląskiego Interdyscyplinarnego Forum Osteoporozy (2000 r.).

Wielokrotnie wyjeżdżał w celach naukowych za granicę. W czasie studiów odbył praktykę na Uniwersytecie w Rzymie (1972 r.), w 1975 uczestniczył w II Czechosłowackim Kongresie Biochemii Klinicznej w Bratysławie, w 1976 r. w Europejskim Kongresie Chemii Klinicznej w Pradze, w następnym roku w jubileuszowym Kongresie Reumatologów w Piszczanach zorganizowanym w pięćdziesiątą rocznice powstania Międzynarodowej Ligii do Walki z Reumatyzmem. W następnych latach wyjeżdżał m.in. do Drezna, Reinhardsbrunn, Pragi, Budapesztu, Plowdiw i Wiednia. Uczestniczył czynnie w Congress Fédération Internationale de Pharmaceutique (Warszawa 1976 r.).

Od 1978 r. jest członkiem Towarzystwa Internistów Polskich. W 1991 r. został sekretarzem Zarządu Głównego (1992-1995), od 1995 r. przewodniczącym Głównej Komisji Rewizyjnej (do 1998 r.), od 1992 r. stoi na czele Komisji Historycznej, której utworzenia był inicjatorem. W 2001 r. został prezesem-elektem, a w latach 2004-2008 prezesem Towarzystwa Internistów Polskich. Od 2008 r. pełni funkcje przewodniczącego Komitetu ds. Współpracy Międzynarodowej. Kadencja profesora Eugeniusza J. Kucharza jako prezesa Towarzystwa Internistów Polskich przypadła na okres obchodów stulecia towarzystwa. Organizacja obchodów stulecia była jednym z głównych zadań, jakie postawił sobie jako prezes. Myślą przewodnią obchodów było ukazanie roli interny we współczesnej medycynie i zainicjowanie integracji towarzystw specjalistycznych. W ramach obchodów zorganizowano I i II Galę Interny Polskiej (Katowice 2006 r. i 2007 r.). Do wykładów zostali zaproszeni przewodniczący polskich towarzystw specjalistycznych. W uroczystości otwarcia I Gali Interny Polskiej wziął udział wnuk Władysława Antoniego Gluzińskiego – założyciela Towarzystwa Internistów Polskich – Przemysław Gluziński.

W wyniku kilkuletnich starań Polska uzyskała prawo organizacji Walnego Zgromadzenia European Federation of Internal Medicine. Było to pierwsze zgromadzenie, które miało miejsce w Europie Środkowej i Wschodniej. Odbyło się ono w Katowicach (2006 r.), a następnego dnia w Krakowie odbył się II Europejski Dzień Medycyny Wewnętrznej. W uroczystej kolacji wzięli udział prezesi towarzystw internistycznych z 41 krajów, w tym Royal College of Physicians z Londynu i American College of Physicians. Obecny był Komitet Wykonawczy International Society of Internal Medicine i 5 byłych prezydentów tej organizacji oraz Komitet Wykonawczy European Federation of Internal Medicine i 6 byłych prezydentów federacji. Do Katowic zaproszeni zostali także wybitni interniści z całego świata i osobistym kontaktom Profesora należy przypisać, że większość z nich przyjęła zaproszenie, toteż goszczono w Polsce m.in. Waltera Siegenthalera, Carol Black, Akihito Igatę, Teh-Hong Wanga, Ivana Ďuriša, Mordehaia Ravida, Rudolfa de Châtela i innych. Podczas następnego Światowego Kongresu Medycyny Wewnętrznej w Taipei spotkanie w Katowicach uznano za najważniejsze wydarzenie internistyczne minionych lat. Z inicjatywy Profesora wybity został Medal Stulecia Towarzystwa Internistów Polskich, który nadano wybitnym internistom polskim i zagranicznym. Jednym z założeń obchodów było pokazanie, że polską internę tworzą dobrzy lekarze niezależnie czy są wybitnymi naukowcami, autorami podręczników czy też zasłużonymi praktykami pracującymi poza ośrodkami uniwersyteckimi. Była to też jedna z form działań integracyjnych środowiska lekarzy chorób wewnętrznych. Podczas II Europejskiego Dnia Medycyny Wewnętrznej Profesor wygłosił wykład o wkładzie Polaków w rozwój nauki o chorobach wewnętrznych na przestrzeni wieków. Na uwagę zasługuje także fakt, że w 1994 r. zaprojektował używane do dzisiaj godło Towarzystwa Internistów Polskich. Podobnie był twórcą godła obchodów stulecia.

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest członkiem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. Od 2002 r. wchodzi w skład Zarządu Głównego, w latach 2001-2011 był wice-przewodniczącym Oddziału Śląskiego. W 2011 r. został wybrany prezesem- -elektem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego (prezes 2014-2017). Wchodził w skład komitetów naukowych Zjazdów towarzystwa (Wrocław, Poznań, Warszawa, Mikołajki). W 2010 r. zorganizował spotkanie prezesów towarzystw reumatologicznych krajów Europy środkowej i wschodniej, w którym wziął udział sekretarz generalny EULAR Laszlo Czirjak. Bierze czynny udział w Europejskich Kongresach Reumatologicznych od 1999 r., zorganizował trzy konferencje Coloquium Rheumatologorum Silesiae (Katowice 2004 r., 2005 r., 2009 r.), jest członkiem zespołu ustalającego rekomendacje terapeutyczno-lecznicze Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. Od 2005 r. jest też przewodniczącym Komisji Akredytacyjnej w zakresie reumatologii. Odbył szkolenie reumatologiczne w Budapeszcie, Wiedniu, Yorku i Toronto. Był wykładowcą I Inflammation Forum (Antalya 2010 r., Sankt Petersburg 2011 r.) i jest członkiem komitetu naukowego tej imprezy. Od 2004 r. uczestniczy w pracach grupy europejskiej zajmującej się twardziną układową EUSTAR. Wielokrotnie brał udział w spotkaniach grupy, najczęściej we Florencji.

Uczestniczy od dawna w życiu Uczelni. Był reprezentantem niesamodzielnych pracowników nauki do Senatu (1978-1980), przewodniczącym Komisji Bibliotecznej (1982-1986), prodziekanem Wydziału Lekarskiego w Katowicach (1991-1993). Od 1995 r. bierze udział w organizacji nauczania w języku angielskim w Śląskiej Akademii Medycznej, w latach 1995-1999 był Pełnomocnikiem Rektora ds. Nauczania w Języku Angielskim, a potem przez dwie kadencje był prodziekanem ds. nauczania w języku angielskim (1999-2005). W tym czasie istotnie przyczynił się do rozwoju tego kierunku, m.in. wielokrotnie uczestnicząc w rekrutacji i uzyskaniu przez Uczelnię odpowiednich akredytacji. Wchodzi w skład International Association of Medical Colleges i uczestniczył czynnie w spotkaniach tej grupy. Został wyróżniony pamiątkowymi plakietami przyznanymi przez Hope Medical Institute i American Medical Student Association.

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. W 2000 r. został wybrany, jako pierwszy Polak, Fellow American College of Physicians. Otrzymał m.in. Złoty i Brązowy Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złotą i Srebrną Odznakę Zasłużony dla Województwa Katowickiego, Nagrodę im. Brunona Nowakowskiego, dwukrotnie indywidualną Nagrodę Naukową Ministra Zdrowia (1992 r. i 1993 r.), Medal Uniwersytetu Paleckiego w Ołomuńcu (1997 r.), Laur Śląskiej Akademii Medycznej (1998 r.), Medal Uniwersytetu w Udine (1998 r.), Medal Serbskiego Towarzystwa Lekarskiego (1999 r.), Medal Towarzystwa Internistów Polskich (1995 r.), Medal 100-lecia Towarzystwa Internistów Polskich (2006 r.), Medal Słowackiego Towarzystwa Lekarskiego (2006 r.), Medal Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów (2006 r.), Medal im. Rostka Oddziału Śląskiego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (2006 r.), Medal Stulecia Rosyjskiego Naukowego Towarzystwa Internistów (2009 r.), Medal Instytutu Kardiologii Collegium Medium Uniwersytetu Jagiellońskiego (2010 r.), Medal Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego (2010 r.), Nagrodę Wydawnictwa Elamed „Wysoki Poziom” (2007 r.) oraz tytuł Honorowy Ambasador Kongresów Polskich (2007 r.). Otrzymał też nagrody naukowe za przedstawiane prace, m.in. podczas First Mitteleurope-Countries Meeting on Internal Medicine (Grado 1996 r.), Spring Conference on Clinical Pharmacy (Reykjavik 2000 r.), XXXVI Zjazdu Towarzystwa Internistów Polskich (Warszawa 2008 r.), Nagrodę Prezesa Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego (2008 r.), XXXI World Congress of Internal Medicine (Melbourne 2010 r.).

Przez kilka lat zajmował się językiem esperanto. Był członkiem zarządu Sekcji Medycznej Polskiego Związku Esperantystów a w 1984 r., ogłosił dwutomowy siedmiojęzyczny słownik medyczny Malgranda Medicina Voltaro, zawierający hasła w języku esperanto. Dwukrotnie uczestniczył w kongresach: Internacia Medicina Esperanto Konferenco (Internacia Medicina Esperanto Asocio, Hódmezövásahely 1979 r., Ruse 1981 r.). Jest autorem kilku publikacji naukowych ogłoszonych w języku esperanto. Odznaczony został Medalem Zamenhoffa i otrzymał nagrodę Internacia Esperanto Medicina Asocio.

Zainteresowania dziennikarskie Profesora datują się od pierwszych lat studiów. Pisywał wtedy do Nowego Medyka, publikował reportaże, wywiady a także sprawozdania, sondy redakcyjne, felietony i recenzje. Z czasopismem tym był związany przez wiele lat. Kilkakrotnie otrzymywał nagrody redakcyjne. Był przez kilka lat zastępcą kierownika Oddziału Katowickiego Nowego Medyka i jednym z redaktorów dodatku Medyk i medycyna. Współorganizował Ogólnopolską Konferencję Dziennikarzy Medyków w Ustroniu (1977 r.). Pisywał także do innych czasopism, m.in. Itd, Smar, Służba zdrowia, był redaktorem jednodniówki Wiwisekcja (1980 r.).

Wiele wysiłku poświecił powstaniu i prowadzeniu studenckiego pisma naukowego. W 1973 r. będąc współorganizatorem Międzynarodowej Konferencji Studenckiej „Tarczyca” uzyskał zgodę na wydanie materiałów konferencji w postaci zeszytu specjalnie utworzonego dla tego celu czasopisma. Nadał mu tytuł Annales Societatis Doctrinae Studentium Academiae Medicae Silesiensis. Wysiłki nad uzyskaniem przydziału papieru i zgody na druk trwały blisko dwa lata i w międzyczasie ukazały się powielane dwa zeszyty czasopisma, które było zaplanowane jako pismo publikujące prace nagrodzone na studenckich konferencjach naukowych. W tej sytuacji pierwszy przygotowany przez Profesora zeszyt czasopisma stał się suplementem. W 1976 r. rektor Śląskiej Akademii Medycznej mianował Go pierwszym redaktorem naczelnym czasopisma i pod Jego redakcją ukazało się jeszcze 11 zeszytów. Dzięki Jego wysiłkom czasopismo zostało indeksowane przez Chemical Abstracts (Columbus, Ohio, USA) i Referativniy Zhurnal (Moskwa), a w 1977 r. ukazał się tom prac zagranicznych z okazji światowego roku walki z reumatyzmem. Czasopismo z przerwami ukazuje się do dzisiaj, a na wzmiankę zasługuje fakt, że wielu obecnie znanych pracowników naukowych pierwsze prace ogłaszało w Annales Societatis Doctrinae Academiae Medicae Silesiensis.

W 1974 r. został wybrany do Rady Programowej czasopisma Problemy Studenckiego Ruchu Naukowego wydawanego przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Był jedynym przedstawicielem uczelni medycznych w radzie. Funkcję tą pełnił do 1978 r.

Artykuły publicystyczne ogłaszał również zagranicą. Spod Jego pióra wyszedł tekst o polskim ruchu naukowym studentów medycyny ogłoszony w World Student News w wersji angielskiej, francuskiej, niemieckiej i hiszpańskiej. Pisał w języku esperanto (Heroldo de Esperanto – Madryt) i po angielsku (m.in. w IPSF Bulletin). Do dzisiaj, jak Mu czas pozwala, to chwyta za pióro i pisuje do czasopism lekarskich komentarze i uwagi dotyczące różnych aspektów naszej rzeczywistości.

Specjalną cześć dorobku publicystycznego Profesora stanowią sprawozdania ze spotkań, konferencji, kursów itp. Są one nie tylko suchym wykazem wygłoszonych wykładów, ale uzupełnia je omówieniem dyskusji i imprez towarzyszących. Wydaje się, że po latach stanowią one często jedyny ślad i dokument różnego rodzaju dokonań. Sprawozdania ogłasza od lat studenckich. Wiele z nich ukazało się w Problemach Studenckiego Ruchu Naukowego, a od lat dziewięćdziesiątych XX wieku w Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej i Reumatologii. Na wzmiankę zasługują obszerne sprawozdania ogłaszane zagranicą. Są one istotne w promocji polskich organizacji naukowych. Już w 1977 r. ogłaszał w amerykańskim czasopiśmie Connective Tissue Research omówienia konferencji polskich biochemików zajmujących się kolagenem i innymi składnikami tkanki łącznej. Był to jedyny ówcześnie ślad aktywności Polaków na tym polu, jaki był dostępny w literaturze światowej, a w tych latach publikowanie polskich sprawozdań w naukowej prasie amerykańskiej było wielkim ewenementem. Od wielu lat Profesor publikuje sprawozdania w European Journal of Internal Medicine.

Zainteresowania literackie Profesora Eugeniusza J. Kucharza nie ograniczają się tylko do publicystyki. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku publikował wiersze w języku angielskim. I chociaż uważa je za „przygodę minionej młodości” to należy wspomnieć, że wiersz My Silesia (1987 r.) został wyróżniony przez American Poetry Association i wraz z kilkoma innymi ukazał się w kilku poetyckich wydawnictwach amerykańskich. Jeden z Jego utworów został zamieszczony w Anthology of American Poetry (1987 r.). Ogłosił także wiersze po angielsku w czasopiśmie Union Mondiale des Ecrivans Médecins noszącym tytuł Musa Medica. Czasami w dawnych latach pisywał również wiersze po polsku i zawarł je w arkuszach poetyckich: Dni przemijanie (1988 r.) i Niepojęta rzeka czasu (1993 r.). Do pisania wierszy już nie wrócił, chociaż w 2008 r. ukazał się tom jego przekładów na język angielski poetyckich piosenek Andrzeja Sikorowskiego (and its our power that we are able to dream).

Wolny czas, którego niestety nie ma za wiele, poświęca na lekturę i podróże. Chętnie czyta literaturę faktu, biografie, pamiętniki, a także prace historyczne oraz poezje, przy czym poezje obcych twórców stara się czytać w oryginale. W podróżach poszukuje nieco zapomnianych miejsc i poloników, zawsze stara się dobrze przygotować do tego, co ma zwiedzać, ale prawie nigdy nie wyjeżdża w zorganizowanych grupach. Był już na wszystkich kontynentach i poznał wszystkie kraje europejskie. Pozostałością niektórych podróży są artykuły (m.in. ogłaszane w Pro medico), a także pierwszy w języku polskim przewodnik po Wyspach Owczych, który opublikował w 2002 r.

Z sentymentalną zadumą słucha muzyki rockowej z lat siedemdziesiątych, w tym Czerwonych Gitar, Czesława Niemena i Skaldów, a także Beatlesów. Czasami odświeża wspomnienia uczestnicząc w koncertach m.in. zespołów Rolling Stones (Warszawa 25 lipca 2007 r.), U2 (Chorzów 5 lipca 2005 r.) i Scorpions (Zabrze 6 grudnia 2009 r.).

Profesor Eugeniusz J. Kucharz jest człowiekiem wielu twórczych pasji, ale wielkim osobistym sensem i szczęściem Jego życia jest córka Patricia, obecnie studentka. Ci, co Go znają wiedzą, jak wielka jest przyjaźń, jaką darzą się córka z ojcem.

Mimo niewątpliwych osiągnięć pozostaje człowiekiem o dużej skromności i wielkiej życzliwości. Jest bardzo pracowity, dobrze czuje się w gronie przyjaciół, ale tworzy zawsze w samotności. Odznacza się umiejętnością wszechstronnej analizy problemów, tak naukowych jak i diagnostycznych, ale też nie brakuje mu fantazji i chęci sięgania po nietypowe tematy.

W roku jubileuszu w imieniu przyjaciół życzymy Ci Profesorze wielu dalszych lat w zdrowiu i otoczeniu życzliwych ludzi, szczęścia osobistego oraz udanej realizacji wszelkich, nie tylko naukowych planów.