Pragniemy Państwa zachęcić do lektury dwóch kolejnych numerów „Postępów Nauk Medycznych”, które w całości będą poświęcone hematologii i transplantacji szpiku kostnego. W ostatnich kilkunastu latach jesteśmy świadkami ogromnego postępu w poznaniu i zrozumieniu mechanizmów patogenetycznych wielu nowotworów układu krwiotwórczego, jak również – co jest z tym bezpośrednio związane – rozwój nowych opcji leczniczych.

Pragnę zwrócić Państwa uwagę na pracę oryginalną przedstawiającą wyniki AHSCT u chorych z chłoniakiem T-komórkowym. Autorzy zebrali liczną grupę pacjentów z tym rzadkim, źle rokującym chłoniakiem, a uzyskane przez nich wyniki są bardzo zachęcające z szacowanym odsetkiem przeżycia po 3 latach sięgającym prawie 80%.

Liczba wykonanych w naszej Klinice w ciągu roku zabiegów allogenicznej transplantacji szpiku (AlloHSCT) należy do największych w Polsce i w Europie. Pragnę zaznaczyć, że AlloHSCT nadal pozostaje jedyną metodą wyleczenia wielu nowotworowych i nienowotworowych chorób hematologicznych, a postęp w przygotowaniu chorych do zabiegu, jak również w opiece potransplantacyjnej spowodował znaczący spadek śmiertelności okołoprzeszczepowej. W ostatnich latach obserwujemy także wzrost liczby transplantacji u chorych w starszej grupie wiekowej (> 65. roku życia), co ma związek z opracowaniem protokołów kondycjonowania o zredukowanej intensywności.

Niewątpliwym przełomem można określić odkrycie i wprowadzenie do praktyki klinicznej w roku 2000 pierwszego inhibitora kinazy tyrozynowej BCR-ABL- imatynibu w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej. Zastosowanie imatynibu w zasadniczy sposób zmieniło rokowanie w tej jednostce chorobowej, poprawiło istotnie jakość życia chorych i znacznie ograniczyło wskazania do wykonywania allogenicznej transplantacji szpiku. Od tej pory na podstawie doświadczeń klinicznych związanych ze stosowaniem imatynibu opracowano kryteria odpowiedzi na leczenie, jak również wprowadzono na rynek inhibitory kinaz tyrozynowych II generacji – dasatynib i nilotynib. Zagadnieniu temu poświęcono jeden z artykułów poglądowych dostępnych w aktualnym numerze PNM. Autorzy przedstawili współczesny stan wiedzy oraz wskazania do stosowania inhibitorów kinazy w różnych sytuacjach klinicznych.

Przewlekła białaczka limfocytowa stanowi około 30% wszystkich białaczek. Artykuł przedstawia aktualne czynniki prognostyczne z uwzględnieniem znaczenia wyników badań genetycznych oraz schematy postępowania terapeutycznego.

Znaczną część numeru PNM poświęcono problematyce zespołów mielodysplastycznych. W ostatnich kilku latach zanotowano istotny postęp dotyczący zwłaszcza mechanizmów patogenetycznych, leżących u podstaw tej jednostki chorobowej. Przedstawione w numerze prace poglądowe dotyczące zespołów mielodysplastycznych stanowią podsumowanie wiedzy w tej tematyce ze zwróceniem szczególnej uwagi na osiągnięcia ostatnich kilku lat.

Kolejna praca poglądowa na którą chciałam zwrócić Państwa uwagę dotyczy nowotworów mieloproliferacyjnych BCR-ABL ujemnych. W roku 2004 odkryto mutację genu JAK2, co w znaczącym stopniu pozwoliło na poznanie molekularnych podstaw nowotworów mieloproliferacyjnych i było powodem znacznego uproszczenia kryteriów rozpoznania tych jednostek chorobowych. W pracy omówiono mechanizmy patogenetyczne nowotworów mieloproliferacyjnych, jak również omówiono aktualne czynniki ryzyka i przedstawiono postępowanie lecznicze.

Wyrażamy głęboką nadzieję, że wybrane przez nas zagadnienia spełnią Państwa oczekiwania i gorąco pragnę zachęcić Państwa do lektury.