W prezentowanym zeszycie „Postępów Nauk Medycznych” publikowanym dla uczczenia 50-lecia Szpitala Bielańskiego im. ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie przedstawiamy zarówno prace kazuistyczne – opis trzeciego w świecie przypadku raka pochewkowego krtani leczonego operacyjnie (Bardadin J i wsp.), czy też opis przypadku kamicy moczowodowej ilustrujący możliwości stosowania nowoczesnych metod terapeutycznych w leczeniu (Kryst V P i Trykozka H), jak i serie rzadkich przypadków – 12 przypadków uchyłka Meckela leczonych operacyjnie u dzieci (Gradek J, Michalak J), 3 przypadków urodzenia zdrowych dzieci przez kobiety leczone hemodializami z powodu przewlekłej niewydolności nerek (Gellert R i wsp.), 3 przypadków długotrwałego niepowikłanego utrzymania udowego dostępu naczyniowego do hemodializ dzięki własnej modyfikacji sposobu implantacji cewnika do żyły udowej (Gellert R i wsp.), czy 8 przypadków zaspołu Tako-Tsubo (Jarząbek K i wsp.).

Podobnie szeroki wachlarz zagadnień jak prace kazuistyczne i serie przypadków, obejmuje tematyka publikowanych prac oryginalnych. Oprócz pracy oceniającej epidemiologię kłębuszkowych zapaleń nerek wśród pacjentów Szpitala Bielańskiego (Czystowski M i wsp.) koncentrują się one na dwóch grupach pacjentów – pacjentach z miażdżycą i pacjentkach ginekologicznych. Na dużej grupie leczonych pracownicy Szpitala Bielańskiego wykazali, że u pacjentów z tętniakiem aorty brzusznej i ogromnymi obciążeniami kardiologicznymi można z minimalnym ryzykiem założyć stent aortalny (Staszkiewicz W i wsp.). Ten sam zespół wykazał też, analizując wyniki 1000 operacji zwężenia tętnic szyjnych, że w rękach doświadczonych chirurgów naczyniowych jest to bezpieczna i skuteczna metoda prewencji udaru mózgu (Staszkiewicz W i wsp.). Z kolei zespół kardiologiczny udowadnia, że kardiowerter-defribrylator implantowany u osób z nawrotowymi komorowymi zaburzeniami rytmu po zawale serca przerywa je skutecznie w 100% przypadków (Saniewski T i wsp), i wskazał, że leczenie inwazyjne osób po przedszpitalnym nagłym zatrzymaniu krążenia w przebiegu zawału serca wydaje się być związane z lepszą przeżywalnością śródszpitalną (Kozłowska M i wsp.). Ten sam zespół badaczy wskazał też na konieczność rewizji zaleceń postępowania z pacjentami z ostrym zepołem wieńcowym bez uniesienia odcinka ST, ponieważ właśnie u takich pacjentów stwierdzili, retrospektywnie, duży odsetek przypadków ostrego zmknięcia tętnicy wieńcowej (Majecki L, Dąbrowski M).

Druga grupa prac oryginalnych obejmuje przedstawienie wyników badań wieloośrodkowych nad równoważnym pod względem skuteczności z ibuprofenem, leczeniem bolesnych miesiączek drotaweryną (badanie DOROTA, Dębski R i wsp.) oraz doniesienie o korzystnym wpływie leczenia dietą niskokaloryczną i sirbutraminą na profil hormonalny i metaboliczny otyłych kobiet z zespołem policyklicznych jajników (Kozakowski J i wsp.). Z kolei zespół psychiatryczny wykazał u kobiet z rodzin alkoholowych szczególnie częste i skorelowane ze współuzależnieniem występowanie zdarzeń traumatycznych. (Załuska M i wsp.). Ponadto, na uwagę zasługują, także z praktycznego punktu widzenia, wyniki badań bielańskich endokrynologów (Rabijewski M i wsp.), wskazujące na istotną rolę stężenia testosteronu w fizjologii wzwodu i etiopatogenezie jego zaburzeń. Wśród prac oryginalnych prezentujemy również niezwykle interesującą publikację, o wielkim znaczeniu edukacyjnym, podsumowującą doświadczenia zespołu chirurgów kolorektalnych w rozpoznawaniu i leczeniu diversion colitis (Szczepkowski M, Kobus A). Zawartość niniejszego numeru uzupełnia praca poglądowa omawiająca hormonalne przyczyny bólów głowy (Zduńska A et al.).

Mamy nadzieję, że przedstawione prace wyraziście ilustrują ogromną rozmaitość zainteresowań klinicznych zespołów badawczych pracujących w Szpitalu Bielańskim.

Prof. dr hab. med. Wojciech Zgliczyński

Prof. dr hab. med. Ryszard Gellert