W obecnym numerze „Postępów Nauk Medycznych” zawarliśmy wspomnienie o Panu Profesorze Adamie Grucy. Profesor Adam Gruca to jeden z najwybitniejszych ortopedów XX wieku, jeden z nestorów ortopedii w naszym kraju. Autorem życiorysu Profesora Adama Grucy jest Jego uczeń Profesor Stefan Malawski. Jako kontynuator wielu idei Profesora Grucy jest On uznanym autorytetem w środowisku polskich i zagranicznych ortopedów.

Zdecydowana większość zagadnień omówionych w obecnym numerze „Postępów Nauk Medycznych” była przedmiotem zainteresowania i tematem działalności klinicznej i naukowej Profesora Jana Orłowskiego, pierwszego i wieloletniego Kierownika Kliniki Chirurgii Urazowej Narządu Ruchu i Ortopedii CMKP w Otwocku.

Profesor Jan Orłowski odszedł na emeryturę z końcem września 2006 r. Niestety w dwa lata później, 09.10.2008 r. nasz, jak Go nazywaliśmy, Profesor zmarł. Jego ogromne doświadczenie zawodowe, życzliwość i skromność miały ogromny wpływ na rozwój Kliniki. Prof. Jan Orłowski był typowym „urazowcem” obdarzonym ogromną intuicją.

Doskonaleniu metod osteosyntezy oraz zaopatrywaniu urazów stawu kolanowego poświęcił Swoje zawodowe i naukowe życie. Ideą Profesora było zaopatrywanie złamań metodą jak najmniej inwazyjną, ale jednocześnie na tyle stabilną i „biologiczną'' żeby pozwolić na szybkie uruchomienie chorego po zabiegu operacyjnym. Takie warunki spełnia zespolenie gwoździem śródszpikowym ryglowanym. Po raz pierwszy do zespolenia złamania kości udowej użył gwoździa śródszpikowego chirurg niemiecki Küntscher. Po raz pierwszy również został on przez Küntschera zablokowany.

Ideę blokowania gwoździa śródszpikowego rozpowszechnili ortopedzi niemieccy profesorowie Gross i Kempf. Jest to w chwili obecnej najbardziej powszechnie stosowana metoda osteosyntezy kości długich, głównie kości udowej, piszczelowej i ramiennej. Tą metodą leczymy zarówno złamania „świeże”, jak i powikłania w postaci zrostu opóźnionego i braku zrostu czyli stawu rzekomego. Jest to również bardzo dobra metoda do zaopatrywania złamań wielopoziomowych i wielomiejscowych.

Aż 6 z 8 przedstawionych prac dotyczy metody gwoździowania śródszpikowego.

Artykuł pt. „Kolano pływające”, czyli jednostronne złamania uda i podudzia” dodatkowo przedstawia bardzo trudny leczniczy problem.

Artykuł pt. „Wyniki leczenia niestabilności przedniej stawów kolanowych z zastosowaniem endoprotezy Leeds – Keio” przedstawia zastosowanie poliestrowej endoprotezy więzadła przedniego stawu kolanowego. Była to i jest nadal, lecz już w znacznie ograniczonym zakresie, metoda leczenia przedniej niestabilności stawu kolanowego.

Temu zagadnieniu Pan Profesor Jan Orłowski poświęcił wiele uwagi, staw kolanowy był Jego „konikiem”, był również tematem Jego pracy habilitacyjnej. Wielu chorych mogło wrócić do normalnego życia po przeprowadzonym przez Prof. Orłowskiego leczeniu operacyjnym.

Artykuł pt. „Koncentraty płytkowe zawierające czynniki wzrostu, jako nowa, obiecująca technika poprawy gojenia w chirurgii ortopedycznej – wprowadzenie do zagadnienia” omawia wstępnie zastosowanie koncentratów płytkowych w leczeniu głównie zaburzeń zrostu kostnego. Omawiane tu zagadnienie jest metodą, która niedawno znalazła zastosowanie. W tym artykule chcieliśmy przybliżyć Państwu ideę takiego sposobu leczenia.

Prof. dr hab. med. Stanisław Pomianowski