» Rola składników odżywczych oraz innych substancji w powstawaniu nowotworów

*Małgorzata Kardasz, Danuta Pawłowska

Rola składników odżywczych oraz innych substancji w powstawaniu nowotworów

The role of dietary components and different substance in the development of cancer

Zakład Dietetyki Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Danuta Pawłowska

Summary

Key words:

Piśmiennictwo

1. Krasuska ME: Rola odżywiania w profilaktyce onkologicznej. Zdr Publ 2006; 116, 2: 296-300. 2. Axworthy L, Spiegel J: Retaining Canada´s health care system as global public good. Can Med Assoc J 2002; 167, 4: 365-366. 3. Willet WC: Diet and cancer. Oncologist 2000; 5: 393-404. 4. Kohlmeier L, Simonsen N, Mottus K: Dietary modifiers of carcinogenesis. Environ Health Prospect 1995; 103, suppl. 8: 177-184. 5. Divisi D, Di Tommaso S, Salvemini S, et al.: Diet and cancer. Acta Biomed 2006; 77; 2: 118-123. 6. Oliviera CP, Kassab P, Lopasso FP, et al.: Protective effect of ascorbic acid in experimental gastric cancer: reduction of oxidative stress. World J Gastroenteral 2003; 9, 3: 446-448. 7. Ruano-Ravina A, Figuiras A, Freire-Garabal M, et al.: Antiokxidant vitamins and risk of lung cancer. Curr Pharm Des 2006; 12, 5: 599-613. 8. Hong SW, Jin DH, Hahm ES, et al.: Ascorbate (vitamin C) induces cell death through the apoptosis – inducing factor in human breast cancer cells. Oncol Rep 2007; 18, 4: 811-815. 9. Xu WH, Dai Q, Xiang YB, et al.: Nutritional factors in relation to endometrial cancer: a report from a population – based case – control study in Shanghai, China. Int J Cancer 2007; 15, 120, 8: 1776-1781. 10. Takeyama Y: Dietary intake as a risk factor for pancreatic cancer in Japan: high cholesterol and low vitamin C diet. J Gastroenterol 2005; 40, 3: 324-325. 11. Shibata A, Paganini-Hill A, Ross RK, et al.: Intake of vegetables, fruits, B-carotene, vitamin C and vitamin supplements and cancer incidence among the elderly: a prospective study. Br J Cancer 1992; 66: 673-679. 12. Kline E, Lawson KA, Yu W, et al.: Vitamin E and cancer. Vitam Horm 2007; 76: 435-461. 13. Kinsky NJ, Johnson EJ: Carotenoid actions and their relation to health and disease. Mol Aspects Med 2005; 26, 6: 459-516. 14. Tonetti DA, Zhang Y, Zhao H, et al.: The effect of the phytoestrogenes genistein, daidzein, and equol on the growth of tamoxifen – resistant T47D/PKC alpha. Nutr Cancer 2007; 58, 2: 222-229. 15. Duthie SJ: Berry phytochemicals, genomic stability and cancer: evidence for chemoprotection at several in the carcinogenic process. Mol Nutr Food Res 2007; 51, 6: 665-674. 16. Rotsztejn H: Znaczenie fitoestrogenów w świetle obecnej wiedzy. Przegląd Menopauzalny 2005; 4: 47-50. 17. Szpecht-Potocka A. Zdrowy i chory „gorset” DNA, czyli medyczne aspekty epigenetyki. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 2004; 3-4, 264-265: 281-293. 18. Rayman MP: The importance of selenium to human health. Lancet 2000; 356: 233-241. 19. Olesińska E, Tuszkiewicz-Misztal E: Przypuszczalna rola selenu w patogenezie reumatoidalnego zapalenia stawów. Reumatologia 2005; 43, 1: 31-34. 20. Grajek W: Rola przeciwutleniaczy w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób układu krążenia. Żywność Nauka Technologia Jakość 2004; 1, 38: 3-11. 21. Rafter J: Lactic acid bacteria and cancer: mechanistic perspective. Br J Nutr 2002; 88, suppl. 1: 89-94. 22. Wollowski I. Rechkemmer G, Pool-Zobel BL: Protective role of probiotisc and prebiotics in colon cancer. Am J Clin Nutr 2001; 73, suppl. 2: 451-455. 23. Kleessen B, Hartmann L, Blaut M: Oligofructose and long – chain inulin: influence on the gut microbial ecology of rats associated with a human faecal flora. Brit J Nutr 2001; 86, 2: 291-300. 24. Traper HS, Roberfroid MBZ: Inulin/oligofructose and anticancer therapy. Brit J Nutr 2002; 87, suppl. 2: 283-286. 25. Książyk J: Probiotyki i prebiotyki w karcynogenezie. Pediatria Współcz Gastroenterol Hepatol Żyw Dziecka 2002; 4, 1: 61-62. 26. Natio S, Koga H, Yamaguchi A, et al.: University Urological Oncology Group. Prevention of recurrence with epirubicin and lactobacillus casei after transurethral resection of bladder cancer. J Urol 2008; 179, 2: 485-490. 27. Cak M, Stanek A, Gadowska-Cicha A, Sierot A. Znaczenie probiotyków w medycynie – nowe spojrzenie. Pol Merk Lek 2004; 17, 102: 664-666. 28. Zabala A: Anti – proliferative effect of two lactic amid bacteria strains of human orgin on the growth of a myeloma cell line. Lett Appl Microbiol 2001; 32: 287-292. 29. Trepel F: Dietary fibre: more than a master of dietetics. I. Compounds, properties, physiological effects. Wien Klin Wochenschr 2004; 31, 116, 14: 465-476. 30. Szostak WB, Szostak-Węgierek D. Właściwości zdrowotne oleju rekina. Przegląd Lekarski 2006; 63, 4: 223-225. 31. McIntosh Graeme H, Le Leu Richard K: The influence of dietary proteins on colon cancer risk. Nutrition Research 2001; 21: 1053-1066. 32. Padzik-Graczyk A, Długaszek M: Rola antyoksydantów w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Żyw Człow i Metab 2003; 30, 3/4: 677-681. 33. Jarosz M: Rola diety w etiopatogenezie i leczeniu chorób żołądka. Nowa Medycyna 1999; 6, 10: 15-23. 34. Hasik J, Gawęcki J: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. PWN, Warszawa 2000, tom 2: 248-249. 35. Le Roux E, Gormally E, Hainaut P: Somatic mutations in human cancer: applications in molecular epidemiology. Rev Epidemiol Sante Publique 2005; 53, 3: 257-266. 36. Giovannucci E: An updated review of the epidemiological cancer that cigarette smoking increases risk of colorectal cancer. Cancer Epidemiol Biomark Prev 2001; 10: 725-731. 37. Skipper PL, Tannenbaum SR, Ross RK, Yu MC: Nonsmoking – related akrylamine exposure and bladder cancer risk. Cancer Epidemiol Biomark Prev 2003; 12: 503-507. 38. Ohno H: Effects of testosterone on cell proliferation and apoptosis in BNN – induced mouse urinary bladder cancer. Yon Acta Med 2000; 43: 121-130. 39. Friedman M: Chemistry, biochemistry and safety of acrylamide. A review. J Agric Food Chem 2003; 51: 4504-4526. 40. Ruden C: Acrylamide and cancer risk – expert risk assessment and the public debate. Food Chem Toxicol 2004; 42: 335-349.

otrzymano/received: 2008-04-07
zaakceptowano/accepted: 2008-05-06

Adres/address:
*Małgorzata Kardasz
ul. Kalinowa 15 m 34, 15-809 Białystok
tel. 0-85 654-31-73, 0 667-698-501
e-mail: malgorzata-kardasz@wp.pl

Pełna wersja artykułu Rola składników odżywczych oraz innych substancji w powstawaniu nowotworów dostępna w Czytelni Medycznej Borgis.

Copyright © Wydawnictwo Medyczne Borgis Sp. z o.o. 2007-2013
Chcesz być na bieżąco? Polub nas na Facebooku: strona Wydawnictwa na Facebooku