© Borgis - Medycyna Rodzinna 4, p. 64-69
*Anna Grzegorczyk1, Emilia Cielecka2
Żywność bezpieczna dla zdrowia jako narzędzie w walce z chorobami nowotworowymi
Safe food for health as tool in fight against neoplasmic diseases
1Katedra Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych, Wydział Technologii Żywności i Żywienia Człowieka, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Kierownik Katedry: prof. dr hab. inż. Genowefa Bonczar
2Katedra Biotechnologii Żywności, Wydział Technologii Żywności i Żywienia Człowieka, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Kierownik Katedry: prof. dr hab. inż. Krzysztof Żyła
Summary
Suitable nourishment has on aim delivering organism with his demand all nutritious indispensable components to correct functioning peaceably. The needs of organism are connected from maintenance the life and the correct course of processes of transformation matter, growth and the development of young organisms. It is necessary to these aims about 60 different alimentary components. Unfortunately bad nourishment, how the lack of control over body can cause also many diseases. Present medicine mastered and the part of diseases eliminated, she over some could not take control unfortunately (tumours). The non adaptation of quantity of food is to demand of organism, in this one of causes excessive the consumption the food – high processed, the large part the replete fat, sugars as well as cholesterol, liquor or salt, it can lead to many diseases (the obesity, arteriosclerosis, myocardial ischaemia, arterial hypertension, the osteoporosis, and also the anorexia and the bulimia) and these can influence on development of cancer cells (1).
Tumour this the long stage process which develops without our knowledge. It kills the hundred thousand people of every year. The tumours of lungs, of breast, prostate and of the large intestine, they develop the most often in countries such factors of risk in which popularize how: be the smoking the cigarettes, inappropriate food and the inactive style of life. Tumours develop with different reasons (2).
In present work introduce the arguments for and against universally repeated opinions, that the suitable diet can limit the risk of development of neoplasmic cells. Suitably balanced diet can support also treatment in neoplasmic disease, and soften side results her treatment surely.
Key words: the tumours of, diet, the treatment
Piśmiennictwo
1. Sikorski ZE: Chemia żywności, odżywcze i zdrowotne właściwości składników żywność, Wyd. naukowo- techniczne, Tom 3 Warszawa, 2007. 2. Ball S: Naturalne substancje przeciwnowotworowe, Medyk, 2000. 3. Venkatesveran V et al.: A Combination of Micronutrients Is Beneficial in Reducing the Incidence of Prostate Cancer and Increasing Survival in the Lady Transgenic Model. Cancer Prev Res (Phila Pa) 2009 Apr 28. 4. Forman MR: Nutrition and cancer prevention: A Multidisciplinary Perspective on Human Trials, Animal Review of Nutrition, 2004; 24: 223-254. 5. Kusznierewicz B et al.: Właściwości przeciwnowotworowe kapusty białej, żywność, nauka, technologia, jakość, 2007; 6(55): 20-34. 6. Peto J: Cancer epidemiology in the last century and the next decade. Nature 2001; 411: 390-395. 7. Alberts DS, Garcia DJ: An overview of clinical cancer chemoprevention studiem with emphasis on positive phase III studies. J Nutr 1995; 125: 692-697. 8. Milner JA: Diet and cancer: facts and controversies. Nutr Cancer, 2006; 56: 216-224. 9. Chen Z et al.: The Warbur effect and its cancer therapeutic implications. J Bioenerg Biomembr 2007; 39: 267-274. 10. Keane M, Chace D: Dieta w chorobach nowotworowych. Przewodnik po dietach wspomagających terapie antyrakowe. Wydawnictwo FILAR Wa-wa 1998. 11. DeBerardinis R J et al.: Yhe Biology of Cancer: Metabolic Reprogramming Fuels Cell Growth and Proliferation. Cell Metabolism 7, January 2008; Elsevier Inc. 12. Warburg O: The metabolism of tumours. Science 1956; 123: 309-314. 13. Chan JM, Gann PH, Giovannucci EL: Role of diet in prostate cancer development and progression. J Clin Oncol 2005; 32: 8152-8160. 14. Kromhout D, Bosschieter EB, Coulander C: The inverse relation between fish consumption and 20-year mortality from coronary heart disease. N Engl J Med 1985; 312: 1205-120. 15. Hayes DP: The Protective Role of Fruits and Vegetables against Radiation-Induced Cancer. Nutrition Reviews, Vol. 63, No. 9 September 2005; 303-311. 16. Milner JA: Functional foods and health: a US perspective. Br J Nutr 2002; 88(suppl 2): 151-158. 17. Miller E et al.: Rola flawonoidów jako przeciwutleniaczy w organizmie człowieka, Pol Merk Lek 2008; XXIV, 144: 556. 18. Reagen-Shaw S et al.: Combination of vitamin E and selenium causes on induction of apoptosis of human prostate cancer cell by enhancin Bax/Bcl-2 ratio. Prostate 2008 November 1; 68(15): 1624-1634. 19. Hasik J, Hryniewiecki L, Grzymisławski M: Dietetyka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Wa-wa Wyd. II 1999. 20. Weinberg RA, Baer-Dubowska W: Podstawowe mechanizmy Nieodżywcze składniki roślin w chemoprewencji nowotworów oraz chorób serca i układu krążenia. Farm Pol Świat nauki, listopad 1996, 2000; 56: 1064-1070. 21. Gerson M: A Cancer Therapy: Results of Fifty Cases. Third Ed. Totality Books, Box 1035, Del Mar, California, 1977. 22. Gomułka WS, Rewelski W: Encyklopedia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN Wyd. X tom I, 498-501.
otrzymano/received: 2009-06-15
zaakceptowano/accepted: 2009-07-15
Adres/address:
*Anna Grzegorczyk
Katedra Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych, Wydział Technologii Żywności i Żywienia Człowieka Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja
ul. Balicka 122, 30-149 Kraków
e-mail: anna.grzegorczyk@op.pl
