© Borgis - Medycyna Rodzinna 4, p. 96-103
*Magdalena Krzyżak-Jankowicz1, Robert Jankowicz2, Grzegorz Świątoniowski3
Patogeneza i diagnostyka różnicowa nudności i wymiotów u pacjentów z rozpoznaną chorobą nowotworową
Pathogenesis and differential diagnostic of nausea and vomiting at patients with cancer disease
1Ośrodek Kształcenia Lekarzy Rodzinnych we Wrocławiu
Kierownik Ośrodka: lek. med. Jan Wolańczyk
2PZZOZ Wołów, Oddział Wewnętrzny w Wołowie
Ordynator: lek. med. Jerzy Sawko
3Klinika Chorób Wewnętrznych, Oddział Onkologii Klinicznej, IV Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką we Wrocławiu
Kierownik Kliniki: płk dr hab. n. med. Włodzimierz Molenda
Summary
Nausea and vomiting may be due to either the cancer (for example hypercalcaemia of malignancy), the treatment thereof (chemotherapy, radiotherapy) or concurrent disease progresses unrelated to the tumor. The fact that not all vomiting is due to cancer must be borne in mind when dealing with the patient who has cancer. It is important, whenever possible, to identify the cause of the nausea and vomiting, because: treatment aimed at correction or modification of the underlying cause may be more effective and more appropriate than treatment of the symptom alone. The nausea and vomiting may also signal a serious underlying problem.
To make an accurate diagnosis of cause requires a thorough assessment including history, review of medications, physical examination and diagnostic tests, including biochemistry, urine test, infection screen, imaging (X–rays, CT or MRI). Radiographic studies are particularly helpful if bowel obstruction is suspected or central nervous system metastases are a possibility. The nausea and vomiting are common adverse side-effects of cancer chemotherapeutic drugs in adult as well as pediatric cancer patients, complicating treatments and compliance. The nausea and vomiting are not only experienced as posttreatment symptoms after chemotherapy, in subgroup of cancer patients, these symptoms also occur prior to chemotherapeutic drugs infusion, called anticipatory nausea or anticipatory vomiting.
Key words: nausea, vomiting, radiotherapy, chemotherapy, hypercalcaemia of malignancy
Piśmiennictwo
1. de Walden-Gałuszko K, i wsp.: Podstawy opieki paliatywnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004. 2. WHO, Leczenie objawowe w stanach terminalnych, Elipsa-Jaim s.c., Kraków 2002. 3. Hirst B, Regnard C: Management of intestinal obstruction in malignant disease, Clinical Medicine 2003; 3: 311-314. 4. Hebanowski M, de Walden-Gałuszko K, Żylicz Z: Podstawy opieki paliatywnej w chorobach nowotworowych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998. 5. Latkowski J, Lukas W: Medycyna rodzinna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. 7. Kübler A, Kamiński B: Leki w intensywnej terapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003r. 6. Herold G, i wsp.: Medycyna wewnętrzna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 8. Kokot F: Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 9. Kosmidis P, Schrijvers D, Andre F, et al.: Handbook of Oncological Emergencies, Wydawnictwo Taylor & Francis, 2005. 10. Thrilwell C, Brock C: Emergencies in oncology, Clinical Medicine 2003; 3: 306-310. 11. Senn HJ, Drings P, Glaus A, et al.: Kompendium onkologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1995. 12. Szczeklik A, i wsp.: Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005. 13. Walter E, Jędrzejak W: Triki leczenia objawowego w onkologii, Medycyna Rodzinna, zeszyt 34, 2/2005, 65-69. 14. Psarakis H: Clinical challenges In caring for patients with diabetes and cancer, Diabetes Spectrum,Vol 19, No3, 2006, p.157. 15. Fauci A, i wsp.: Interna Harrisona, Wydawnictwo Czelej 2001. 16. Krasuska M, Turowski K: Wybrane aspekty opieki nad pacjentem onkologicznym, Wydawnictwo Neurocentrum, Lublin 1996. 17. ESMO Minimum Clinical Recommendations for prophylaxis of chemotherapy-induced nausea and vomiting. Annals of Oncology 16 (supplement 1) 2005. 18. Orzechowska-Juzwenko K: Niepożądane następstwa chemioterapii nowotworów – sposoby ich zwalczania i zapobiegania, [w:] Zarys chemioterapii nowotworów narządowych i układowych, Volumed Wrocław 2000r. 19. Reguła J: Niesteroidowe leki przeciwzapalne a przewód pokarmowy, Infomed Sp.z o.o., 2003 r. 20. Skrzydło-Radomańska B, Radwan P: Inhibitory pompy protonowej – najczęściej zadawane pytania, Lekarz Rodzinny, nr 11(123) 2007, 1080-1088. 21. Pugh R: The management of nausea and vomiting in patients with terminal cancer, CME Journal Geriatric Medicine 2001; 3(3): 110-113.
otrzymano/received: 2008-11-13
zaakceptowano/accepted: 2008-11-21
Adres/address:
*Magdalena Krzyżak-Jankowicz
Ośrodek Kształcenia Lekarzy Rodzinnych we Wrocławiu
pl. Dominikański 6, 50-159 Wrocław
tel.: (0-71) 344 73 32
e-mail: magda.lek@wp.pl
