© Borgis - Medycyna Rodzinna 2, p. 43-49
*Barbara Kozak-Pawulska1, Iwona Sudoł-Szopińska2, Wiesław Jakubowski3
Anatomia prawidłowa i ultrasonograficzna jajnika, w tym obraz zmian zachodzących w trakcie cyklu jajnikowego
Normal and sonographic anatomy of ovarium including menstrual cycle – related changes
1Oddział Położniczo-Ginekologiczny, SP ZZOZ Kozienice
Ordynator Oddziału: dr Witold Świechowski
2Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. med. Danuta Koradecka
3Zakład Diagnostyki Obrazowej, II Wydz. Lek. AM w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Wiesław Jakubowski
Summary
Ultrasonography plays an important role in the diagnosis of gynaecologic problems. Transabdominal ultrasound and endovaginal approach are considered the imaging techniques of choice for ovarian pathologies. This paper reviews the normal and sonographic anatomy of ovaries, and emphasizes sonographic appearance of ovaries during the menstrual cycle.
Key words: ovary, anatomy, ultrasonography, menstrual cycle
Piśmiennictwo
1. Reicher M., Łasiński W.: Narządy płciowe, w: Anatomia człowieka, tom II, Bochenek A., Reicher M. (red), PZWL Warszawa 1992, ss: 615-30. 2.Bręborowicz G.H.: Położnictwo i Ginekologia, tom 2, PZWL Warszawa 2006 ss: 549-552. 3.Kędzia H.: Rozwój i fizjologia żeńskich narządów płciowych, w: Położnictwo i Ginekologia, tom II, G. H. Bręborowicz (red). PZWL Warszawa 2006; ss: 553-554. 4.Speroff L., Fritz M.A.: Kliniczna Endokrynologia Ginekologiczna i Niepłodność, Wydanie Polskie Medipage 2007, ss: 212-253. 5.Słomko Z.: Ginekologia. Podręcznik dla lekarzy i studentów. PZWL Warszawa 1997, ss: 206-210. 6.Hertzberg B.S., Bowie J.D.: Gynaecologc Ultrasound, w: Ultrasonography, B. Goldberg, H. Pettersson (red), The NNICER Institute, ISIS Medical Media, Oslo 1996. 7.Góraj B., Maciejewska E.: Narządy rodne, w: Radiologia. Diagnostyka Obrazowa, B. Pruszyński (red), ss: 339-346. 8.Schramm T., Kremer H.: Wybrane zagadnienia ultrasonografii ginekologicznej dla internistów i lekarzy ogólnych, w: Diagnostyka ultrasonograficzna, H. Kremer, W. Dobrinski (red), Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Warszawa 1996, ss: 297-304. 9.Kurtz A. B., Middleton W.D.: Ultrasound. The requisities. Adnexa, Mosty, St. Luis 1996, ss: 388-414. 10.Calen P.W.: Ultrasonography in obstetrics and gynecology, chapter 31, W.B. Saunders Company, Philadelphia, USA 2000 ss: 857-861. 11.Fritz M.A., Speroff L.: The endocrinology of the menstrual cycle. The interaction of folliculogenesis and neuroendocrine mechanisms. Fertil Sterol, 38:509. 12. Bakos O., et al.: Ultrasonographical and hormonal description of norma ovulatory menstrual cycle. Acta Obstet Gynecol Skand 1994; 73:790. 13.Krysiewicz S.: Infertility in women: Diagnostic evaluation with hysterosalpingography and other imaging technics. AJR 1992;159:253. 14.Hackeloer B.J., et al.: Correlation of ultrasonic and endocrinologic asseeement of human follicular development.Am J Obstet Gynecol 1991; 135:122. 15.Konincky P.R., et al.: Origin of peritoneal fluid in women: An ovarian exudation product. Br J Obstet Gynaecol 1980; 87:177. 16.Nitschke-Dabelstein S., et. al.: Ovulation and corpus luteum formation observed by ultrasonography. Ultrasound Med Biol 1980; 7:33. 17.Ritchie W.G.M.: Sonographic evaluation of normal and induced ovulation. Radiology 1986; 161:1.
otrzymano/received: 2007-05-25
zaakceptowano/accepted: 2007-06-15
Adres/address:
*Barbara Kozak-Pawulska
Oddział Położniczo-Ginekologiczny SPZZOZ Kozienice
Al. Sikorskiego 10, 26-900 Kozienice
tel. (0-48) 614-82-34
e-mail: barkozak@tlen.pl
